اولین مرحله در زمینه تالیف یک کتاب با موضوع علمی، انتخاب یک موضوع تازه، جذاب و کاربردی است. مولف متناسب با موضوع در نظر گرفته شده شروع به تحقیق و پژوش خواهد کرد و اطلاعات لازم را جمع آوری می کند. در انتخاب موضوعات علمی جهت تالیف یک کتاب عوامل زیادی می توانند به نویسنده ایده بدهند و به او در انتخاب موضوع کمک نمایند. به طور مثال گاهی به دلیل نبود کتاب مناسب دانشگاهی در حیطه خاص، کتاب های علمی برای یک درس از دانشگاه تالیف می شوند. باور ها و ایده های عامه مردم می تواند انگیزه لازم برای تالیف یک کتاب علمی را به نویسنده بدهد و او را به اکتشاف وا دارد. به طور کلی انتخاب موضوع مناسب مشروط به شرایط زیر می باشد
نویسنده می بایست چندین بار متن کتاب علمی را مورد بازبینی قرار دهد و چیدمان جملات را به درستی انتخاب کند. برای اینکه مهارت نویسندگی مولف بالا رود بهتر است جملات به صورت کاملا منجسم مرتب شوند و یکپارچگی متن حفظ گردد. محتوای کتاب های علمی هر چقدر هم خوب باشد تا زمانی که قدرت نویسندگی خوبی نداشته باشید نمی تواند تاثیر گذار باشد
برای اینکه کتاب از بار علمی کافی برخوردار باشد، نویسنده باید در انتخاب کلمات دقت لازم و کافی را به کار ببرد. به این منظور مولف باید دامنه لغات تخصصی خود را در رابطه با موضوع کتاب گسترش دهد
هر چقدر اطلاعات نویسنده در مورد موضوع علمی مد نظر بیشتر باشد کیفیت و تاثیر گذاری محتوای کتاب نیز بیشتر خواهد شد. نویسنده می تواند با مطالعه کتاب های مفید و معتبر از نحوه نوشتار و سبک نگارش آنها ایده بگیرد.
نوشتن تمامی کتاب های علمی به صورت یک پروپوزال نوشته و به ناشر تحویل داده می شود. پروپوزال ها دربردارنده خلاصه کتاب در حدود 5000کارکتر می باشد. به منظور آ"اه سازی ناشر می بایست به او ایمیل زد و او را در جریان ارسال پروپوزال خود قرار دهید. اگر ناشر علاقمند به چاپ کتاب شما باشد پروپوزال را مورد مطالعه و بررسی قرار خواهد داد و پس از تایید قرارداد قانونی بین مولف و ناشر منعقد خواهد شد. در صورت عدم موافقت با چاپ کتاب، ناشر ایمیل ریجکت ارسال خواهد نمود.
مولف اکنون به طور حرفه ای آمادگی نگارش کتاب علمی را کسب نموده است و در قالب یک فایل ورد اقدام به تایپ متن اصلی کتاب خواهد کرد. در این مرحله از چاپ کتاب علمی توصیه می شود مولف وقت خود را فقط به نگارش اختصاص دهد و بر جزییات نگارشی و اشتباهات تایپی متمرکز نشود زیرا در مرحله بعدی( ویرایش کتاب) تمامی نواقص املایی و تایپی قابل برطرف کردن خواهد بود
به منظور برطرف کردن اشتباهات و غلط های املایی و نگارشی، پیش نویس اولیه کتاب توسط نرم افزار ویراستار مورد ویرایش قرار خواهد گرفت. در مورد کتاب های علمی قوانین نگارشی خاصی وجود دارد از جمله مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جملات نباید طولانی و پیچیده باشند
پس از اتمام نگارش کتاب های علمی نوبت به چاپ آنها میرسد چرا که اعتبار و ارزش یک کتاب زمانی مشخص می شود که بتوان آن را چاپ نمود. برای اینکه کتاب علمی چاپ شود و به بازار ارائه گردد مانند سایر کتاب ها نیازمند به دریافت مجوز های لازم دارد.
ناشر می بایست با مراجعه به سایت کتابخانه ملی ایران درخواست شابک برای چاپ کتاب علمی مورد نظر را ثبت نماید. شابک یا شماره استاندارد بین المللی کتاب در واقع کد معرف کتاب به شمار می آید. ناشر فرم های مربوطه که حاوی اطلاعات هویتی نویسنده و یا نویسندگان است را تکمیل خواهد نمود و همراه با فایل الکترونیکی کتاب علمی و سی دی در سایت بارگذاری خواهد کرد
فیپا یا فهرست نویسی صفحه اول کتاب شامل اطلاعات جغرافیایی( محل چاپ) سال چاپ و نام نویسنده یا نویسندگان است. به منظور دریافت فیپا، ناشر می بایست شابک، فایل کتاب و سی دی را به خانه کتاب ایران ارسال نماید
سه نسخه از کتاب چاپ شده به وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی ارسال می شود. کارشناسان به ببرسی محتوای کتاب بر اساس ارزش های اخلاقی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی می پردازند و در صورت رعایت این اصول در محتوای کتاب مجوز لازم را صادر می کنند.
در این مرحله ناشر متناسب با درخواست مولف به تعداد مشخص شده شده اقدام به چاپ نسخه های کتاب می نماید. توصیه می شود به منظور کاهش هزینه های چاپ و همچنین میزان رضایت خوانندگان در نوبت اول به تعداد محدود چاپ کتاب انجام گیرد
مرحله پایانی چاپ کتاب، دریافت مجوز پخش یا صدور اعلام وصول توسط وزارت ارشاد می باشد. دریافت مجوز پخش از آن جهت اهمیت دارد که اگر بدون اخذ آن، ناشر اقدام به چاپ کتاب نماید. در صورت مشاهده در بازار همه نسخه های کتاب جمع آوری خواهند شد